Песните се запишани од Васил Икономов Поповски Димкоски, објавени во Солун 1895 година, во “зборник од старо-народни умотворенија од дебарско, кичевско и охридско“. Ѓурѓовденските песни започнуваат од страна 45 до страна 49 од зборникот, со кратко објаснување – “следуват песни кои се изведуваат на Св.Ѓорѓија, т.е. на 23-ти Април, кога момите и невестите заминуваат да берат разни биљачки и цвеќињ во горите.“.

Дел од песните запишани и објавени од Васил Икономов за Ѓурѓовден ќе Ви ги прикажеме и со текст запишан од Панајот Гиноски, објавени (долго по неговата смрт) 1899-1905 година (списание Жива Старина, Русија, цaрски грaд – Петроград), кој што се однесува на адетите кои што се изведувале за празникот Св.Ѓорѓија познат како ЃУРЃОВДЕН.

126.

127.

128.

ден Велигден, ден Ѓурѓoвен.

131.

132.

134.

и како шo е љута ракија.

135.

Спроти ЃУРЃОВЕН на 22-ри од четвртиот месец на квечерина, девојките одит на  БИЉАЧКИ до 15-тина минути далеку од селото надвор; тамо пеејќи песни БИЉАРЕЧКИ; берет БИЉАРКИ – гороцвеќе, кукурек и млечка а и шума букова. Од како ќа се вратит по дома БИЉАЧКИТЕ и наредувает по враќето. А тие шо имает овци и друга домашна стока а је млечнодавна биљето и редит по ведрата и по бутињето и мешарките, кои и изваѓает надвор по дворови.Овеа наредување го викает запотнување а биљките запотка. Коде овците и другата стока млечнодавна најмногу клавает од биљето млечка за да им бидет стоката млечна годината.

Старите жени пак тие одит на гробишча коде шо и накитувает гробовите на близните свои со гороцвеќе и распулена зелена букова шумринка.

На ЃУРЃОВЕН старите рано наутрина заминувает вцрков на молитва.

Младите невести и девојки убаво променети рано наутрина пред зора зазорена заминувает – одит на биље. Заедно со нив на биље одит и деца одрастени-пораснати замомчени, лепо променати и наоружани со кашлачиња и погрмовни нешча (мисли на пиштоли и пушки), како нихна предстража. Одејки кон биљароберењето девојките пеет најразлични песни за денот. Таму тие берет гороцвеќе, новоразлистена шума букова и секакви биљки кои и имает на дикат за лековити и со теслица и копает одкорен. Дур берет биљарките момчињата седит сите накуп на едно место убаво и и гледает. А од како ќа наберет биље биљарките се собирает сите на куп и поигрувает оро со песни, и после си заминувает подома.Враќањето им је посвеќено, пеет гласни песни биљарски, стокмени со цвеќе по главите и рубата. Нај напред одит пред нив момчињата фрлајќи пушки.

Кога ќа се вратит биљарките по дома пак и накитувает домашните потрепшчиње со биљачки. На децата им виет венци од гороцвеќе кои пак и носит посион ден.

Пушки се фрлает од зора па се до цел ден. Дека е адет во секое градинче да се фрлит по една пушка барем за да и исплашит поакосните животинки-кртови и други.

По ручок девојките наметнувает нишалки по дрвјето и на нив се нишает сите со ред. Една се нишат а друга со јоже кроце тегнет нишалката. При нишањето се пеет пригодни песни за денот но и свакидневни.

Во Лазарополе, дека храмот им је Св.Ѓорѓија тога по пушчање од црков после одит по крсти, исто како за Водици низ село со повите. Во други села на овја ден не се одит по крсти туку само на Водици.

ФБ коментари